Τό έθιμο τού "χόντρου" στήν Αμφίκλεια

Κάθε χρόνο στις 05 Δεκεμβρίου, από το μεσημέρι μέχρι το βράδυ, η ΑΜΦΙΚΛΕΙΑ ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ ζεί με την αναμονή και τελικά γεύεται την νοστιμιά τού "Χόνδρου" με επιμέλεια του τοπικού Λαογραφικού & Χορευτικού Συλλόγου. Όπως πάντα το ιδιαίτερης κατασκευής αυτό έδεσμα από σιτάρι, απαιτούσε και απαιτεί κοπιώδη συνεργασία πολλών ατόμων για να υλοποιηθεί και αυτό ήταν μία αφορμή για τα μέλη της παλιότερης τοπικής αγροτικής κοινωνίας να έρθουν ποιό κοντά συνεργαζόμενα, ώστε επί πλέον να ευδοκιμήσουν κατά την διάρκεια του χειμώνα, λογοδοσίματα, αρραβώνες κλπ.

Το παρασκεύαζε κάθε αγροτόσπιτο την συγκεκριμένη μέρα, παραμονή του Αγίου Νικολάου και σηματοδοτούσε μετά την Μεσοσπορίτισσα [21 Νοεμβρίου], το τέλος της σποράς των δημητριακών.

Η συμμετοχή του Αμφικλειώτικου κόσμου όλων των ηλικιών απόψε ήταν ικανοποιητική και αξίζουν συγχαρητήρια στους άξιους διοργανωτές για την φροντίδα και επιμέλεια της εκδήλωσης, η οποία βοηθά σημαντικά στο να παραμένει ζωντανή, χρήσιμη, αλλά και να μεταλαμπαδεύεται η ντόπια παράδοση, ιδιαίτερα τώρα μέσα στο σαθρό κοινωνικοοικονομικά περιβάλλον το οποίο βιώνουμε σαν λαός και ψάχνουμε για στηρίγματα.

Δ. Ι. Καλπύρης

Αμφίκλεια 05.12.2011

Η ομιλία τού πρωτοπρεσβυτέρου π.Διομήδη Παναγιωτόπουλου.

.Από τήν διάλεξη με θέμα " Η Ελληνική [ιδιωματική] γλώσσα στήν καθημερινή μας επικοινωνία" πού έγινε στίς 19-11-2011 στήν Αμφίκλεια.

Τοποθεσία " μεγαλοκύρι ".

Οπως φαίνεται από τήν τούρκικη  φορολογία τού 1540, στό "μεγαλοκύρι" υπήρχε πληθυσμός καί μάλιστα πλήρωνε φορολογία 1000 άσπρων.

Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου.

Ενα άγνωστο στολίδι τής Αμφίκλειας αποτελεί ο ιστορικός ναός τού Αγίου Νικολάου, δίπλα στήν Μητρόπολη. Ολη η εκκλησία είναι αγιογραφημένη μέ βυζαντινή τεχνοτροπία. Είναι άγνωστη η ημερομηνία κτίσεως του, αλλά ικάζεται ότι είναι η παλιότερη όρθια εκκλησία τού Δαδιού.  Στά παρακάτω έγγραφα τής 22-1-1851 τής εκλογικής επιτροπής αποτελουμένη από τούς Γιαννάκη Παπαλουκόπουλο, Ιωάννη Ηλία, Νικόλαο Αντριτζόγιαννο, Λουκά Κούσουλα καί Λιάκο Γκαβέλα φαίνεται ότι το 1851 ο ναός τού Αγίου Νικολάου ήταν η ευρυχωτέρα αίθουσα στόν Δήμο Δρυμίας.

Το έθιμο τού " χόντρου" στό Δαδί.

.Η Καίτη Πανάγου , φοιτήτρια το 1966, διάσωσε τήν παρασκευή τού "χόντρου" στό Δαδί όπως τής αφηγήθηκε η ογδοντάχρονη , τότε,  Παγώνα Πολίτη.

Ο πληθυσμός τής Λοκρίδας το 1521.

Καί νάμαστε στό 1521, να δούμε τόν πληθυσμό των χωριών τής Λοκρίδας. Το Δαδί φαίνεται ότι πλήρωνε 13893 άσπρα ενώ πρέπει να είχε κατ'αναλογία φόρου γύρω στίς 120 οικογένειες. Έχουμε όμως μεγάλη αύξηση τού πληθυσμού στήν Λεύκα μέ 153 οικογένειες, στόν Βερτζιανό με 286 οικογένειες, στήν Παλαβίτσα με 35 οικογένειες, στήν Σκοτείνιανη με 14 οικογένειες. Οι Ξυλικοί φαίνεται νά ανθούν πληθυσμιακά μέ 85 οικογένειες, ενώ καταγράφεται γιά πρώτη φορά η Βελίτσα με 53 οικογένειες και η Σουβάλα μέ 28 οικογένειες.  Η έκρηξη όμως φαίνεται στό Μόδι μέ 370 οικογένειες δηλαδή γύρω στίς 3000 ανθρώπους.

Λέσχη αυτοκινήτου καί μοτοσυκλέτας Αμφίκλειας

Το " Λυκώρεια" έβαλε τα καλά του.

Το ανακαινισμένο καφέ - μεζεδοπωλείο " Λυκώρεια" ντύθηκε τα γιορτινά του.

Ανθή Πανουργιά - Πράσσου.

Γιά μιά αληθινή Δαδιώτισα πού έφυγε από κοντά μας.

Η φορολογία στό Δαδί.

Καί νάμαστε στό 1506 καί αργότερα στό 1540 καί 1571 νά δούμε τήν φορολογία στό Δαδί αλλά καί στά γύρω χωριά, όπως τά Βερτζιανά, η Παλαβίτσα, η Λέφτα καί η Σκοτείνιανη. Μή γελάτε γιατί τότε οι τοποθεσίες αυτές είχαν κατοίκους καί οι Τούρκοι τίς φορολογούσαν. Μάλιστα το Δαδί πλήρωνε, το 1540, 1173 άσπρα [νόμισμα τούρκικο] καί η Λέφτα [το σημερινό γεφύρι τής Λεύκας στόν Μπόλογο ?] πλήρωνε 1288 άσπρα, ενώ τα Βερτζιανά πλήρωναν 5800 άσπρα. 

Προετοιμασία γιά τήν Γιορτή τού Ψωμιού.

Οταν τα φώτα σβήσουν καί η κούραση αρχίζει νά ξεσπάει, τότε πρέπει νά σκεφθούμε καί τα μέλη τού λαογραφικού συλλόγου " Η ΔΑΔΙΩΤΙΚΗ ΕΣΤΙΑ"  πού με μεράκι έδωσαν τόν καλυτερό τους εαυτό γιαυτή τήν έκθεση.

Τα εγκαίνεια της 15ης έκθεσης ψωμιού.

Οι φωτογραφίες είναι προσφορά τού Δημήτρη Καλπύρη.

Νερόμυλος στήν Εκθεση Ψωμιού.