Γύρω στίς αρχές τού προηγούμενου αιώνα πρωτοεμφανίστηκε καί τό πρώτο λιοτρίβι στό Δαδί, ιδιοκτησίας Χρυσικού. Εγκαταστάθηκε στό σημερινό σπίτι τού Ανδρέα Μιχαλόπουλου καί μέχρι σήμερα σώζονται λίγα απομεινάρια του.
Μέχρι τότε πηγαίνανε τίς ελιές στήν Δαύλεια, στήν Αμφισσα καί στήν Αταλάντη μέ κάρα, γιατί εκεί υπήρχαν λιοτρίβια. Μή φανταστείται ότι τότε υπήρχαν πολλές ελιές στό Δαδί.
Λειτουργούσε τό λιοτρίβι χειροκίνητα μέ μυλόπετρες νά σπάνε τόν καρπό καί πρέσσες νά συμπιέζουν τήν ελαιομάζα.
Αργότερα ήρθε η ανάπτυξη καί χρησιμοποιήθηκαν υδραυλικές πρέσσες μέ σφυρίδες καί ηλεκτρικοί σπαστήρες ενώ μέ τούς διαχωριστήρες έπαιρνες τό λάδι.Εκεί γινότανε πανηγύρι ενώ οι εργάτες καθάριζαν τίς σφυρίδες. Πολύς ο κόπος...Στήν γωνιά έκαιγε η πυρήνα γιά νά ζεστάνει τά νερά καί οι γεροντότεροι παραγωγοί πιάνανε τίς καρέκλες πίνοντας καί τρώγωντας μέ καψαλισμένο ψωμάκι.Πολλές οι ώρες μέχρι νά βγεί τό λάδι. Μεγάλη καί η προσπάθεια από τούς μικρούς παραγωγούς νά συμπληρώσουν μέ κάποιον αλλον ένα "αλώνι", καί εκεί γινότανε πάλι η μάχη νά βρεθεί συνεταίρος πού οι ελιές του ήτανε από τήν ίδια περιοχή μή καί βγεί χαμένος μετά στό λάδι.
Μέχρι τότε πηγαίνανε τίς ελιές στήν Δαύλεια, στήν Αμφισσα καί στήν Αταλάντη μέ κάρα, γιατί εκεί υπήρχαν λιοτρίβια. Μή φανταστείται ότι τότε υπήρχαν πολλές ελιές στό Δαδί.
Λειτουργούσε τό λιοτρίβι χειροκίνητα μέ μυλόπετρες νά σπάνε τόν καρπό καί πρέσσες νά συμπιέζουν τήν ελαιομάζα.
Στήν αρχή βάζανε τήν ελαιομάζα μέσα σέ σάκκους πού ήτανε σάν μαξιλάρια.
Μέ τήν βοήθεια στέρνας τό υγρό μαζευότανε αφού επέπλεε τό λάδι από τό νερό.Μαζευαν τό λάδι από πάνω καί άν ο πελάτης ήθελε "νά τού έρθουν στά πέντε" έπαιρνε φεύγοντας καί λίγο νεράκι παραπάνω....
Αργότερα ήρθε η ανάπτυξη καί χρησιμοποιήθηκαν υδραυλικές πρέσσες μέ σφυρίδες καί ηλεκτρικοί σπαστήρες ενώ μέ τούς διαχωριστήρες έπαιρνες τό λάδι.Εκεί γινότανε πανηγύρι ενώ οι εργάτες καθάριζαν τίς σφυρίδες. Πολύς ο κόπος...Στήν γωνιά έκαιγε η πυρήνα γιά νά ζεστάνει τά νερά καί οι γεροντότεροι παραγωγοί πιάνανε τίς καρέκλες πίνοντας καί τρώγωντας μέ καψαλισμένο ψωμάκι.Πολλές οι ώρες μέχρι νά βγεί τό λάδι. Μεγάλη καί η προσπάθεια από τούς μικρούς παραγωγούς νά συμπληρώσουν μέ κάποιον αλλον ένα "αλώνι", καί εκεί γινότανε πάλι η μάχη νά βρεθεί συνεταίρος πού οι ελιές του ήτανε από τήν ίδια περιοχή μή καί βγεί χαμένος μετά στό λάδι.
Μικρός θυμάμαι τό πανηγύρι πού γινότανε στό λιοτρίβι μέ τόν μπακαλιάρο τό κρασί καί τίς φωνές τής Βαϊτσας.
Τελειώνωντας πέρνανε τό λαδάκι τους καί φτάνοντας στό σπίτι η νοικοκυρά περίμενε μέ τό θυμιατό στήν πόρτα ενώ καίγανε τα έξω φώτα του σπιτιού λές καί είχανε γιορτή μεγάλη. Σάμπως δέν ήτανε γιορτή ο ερχομός στό σπίτι τής νέας σοδειάς;
Ένα μπουκάλι γιά τήν εκκλησιά πρώτα-πρώτα, λίγο λαδάκι νά ανάψουν τό καντήλι, καί από κοντά τηγανίτες γιά νά είναι γλυκόπιοτο.
Τά χρόνια πέρασαν καί τό λιοτρίβι τού Χρυσικού έκλεισε.
Δυό σύγχρονα πλέον λιοτρίβια καλύπτουν τίς ανάγκες τού Δαδιού. Τό ένα τελευταίας τεχνολογίας τού Σπύρου Σαγιά καί τό άλλο τής Ενώσεως.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου